«آئینه عبرت» چطور خلق شد؟!
«آئینه عبرت» چطور خلق شد؟!
به گزارش ایران فیلم ” سالها قبل از اینکه من سریال «آئینه عبرت» را بسازم، تلویزیون هر هفته برنامه ای روی آنتن داشت به نام «جنگ هفته» که از آیتم های مختلفی و متنوعی تشکیل شده و اتفاقا برنامه پربیننده ای هم بود که جمعه ها بعد از ظهر پخش می شد. آن موقع من با گروه کودک کار می کردم و چند کار داستانی برای آنجا و همچنین کانون پروش فکری ساخته بودم، ولی دلم می خواست برای بزرگترها هم کار کنم و به همین خاطر مدتی بود که به گروه اجتماعی شبکه یک رفت و آمد می کردم. آن روزها گروه تصمیم گرفته بود در برنامه جنگ هفته یک آیتم بگذارد که در آن یکی از افسران شهربانی به مردم توصیه های پلیسی بکند و به همین دلیل من را به روابط عمومی شهربانی فرستاد تا برای پخش چهار هفته، مصاحبه ضبط کنم. هنگامی که وارد شهربانی شدم و با مسئول روابط عمومی آنجا که افسری بود به نام سروان محسن قادری صحبت کردم، متوجه شدم که آنها یک دوربین فیلمبرداری یوماتیک با سه پایه و چند تا چراغ هشتصد دارند که مربوط به ژاندارمری بود که بعد ازانحلال ژاندارمری به آنجا منتقل شده بود. با دیدن این وسایل خیلی خوشحال شدم، چون در آن زمان تلویزیون فقط سه تا دوربین پرتابل داشت که آنهم همیشه درگیرکار بود و برای ضبط برنامه باید از ماهها قبل آفیش می شد و اینها همه به غیراز بروکراسی عظیم اداری بود که آن زمان بر سازمان حاکم بود . بلافاصله پیشنهاد دادم که به جای ضبط مصاحبه آن را به صورت یک آیتم نمایشی کوتاه بسازیم و در انتها هشدار داده شود. البته ابتدا مخالفت شد، چون این پیشنهاد خام به نظر می آمد و برای ساخت یک کار نمایشی به بازیگر و فیلمبردار و صدا بردار و گریمور و لوکیشن و خیلی چیزهای دیگر احتیاج بود که همه اینها در انحصار تلویزیون قرار داشت و بدون یک برنامه ریزی بزرگ غیر ممکن به نظر می رسید ، ولی من به آنها گفتم اصلا نگران نباشند و بلافاصله با چند تا از دوستان بازیگرتماس گرفتم و با تشکیل یک گروه کوچک ظرف دو روز با همکاری همان برو بچه های روابط عمومی یک آیتم نمایشی ساختم که در پایان آن پلیس (سروان قادری) می آمد و به تماشاگر در ارتباط با داستان هشدار های لازم را می داد . با پخش اولین قسمت هشدار پلیس از جنگ هفته استقبال خوبی از آن در بین مردم و همچنین مسئولین صورت گرفت و قرار شد هر هفته یک قسمت از آن را به همان شکل نمایشی بسازم ، آن زمان در روابط عمومی شهربانی افسری بود به نام سروان هدایت اله سجادی که خیلی در انجام این کارها به من کمک می کردند. ایشان الان در ناجی هنر با درجه سرهنگی همچنان مشغول فعالیت هستند.در واقع هشدار پلیس اولین برنامه مشترک بین تلویزیون و نیروی انتظامی بود، ولی در آن زمان هنوز نیروی انتظامی تشکیل نشده بود و شهربانی وکمیته های انقلاب اسلامی به طور موازی کار امنیت شهر را به عهده داشتند که البته با یکدیگر در این زمینه رقابت هم داشتند.
هشدار پلیس تا شش ماه من هر هفته یک آیتم نمایشی ساختم که در جنگ هفته نمایش داده شد و خوشبختانه خیلی مورد استقبال قرار گرفت و به سرعت تبدیل شد به محبوب ترین آیتم های جنگ هفته که در آن نقش اصلی را آدمی به اسم آقای کمالی به عهده داشت که هر هفته درگیر یک کلاهبرداری و یا سرقت می شد که در انتها پلیس می آمد و به مردم هشدار می داد که فریب اینجور آدمها را نخورند.نقش آقای کمالی را مهدی آریان نژاد که اتفاقا خیلی هم طرفدار پیدا کرده بود، بازی می‌کرد. بقیه بازیگرها هم ثابت بودند که هر هفته داستان جدیدی با آنها شکل می گرفت ، از تعدادی نیروهای پلیس هم که استعداد خوبی در بازیگری داشتند استفاده کردم از جمله آقای هدایت اله سجادی که هنوز هم در بسیاری از کارهای پلیسی نقش بازی می کنند .
در آن سالها ستاد مواد مخدرتازه تشکیل شده بود و در آن چندین نهاد شرکت داشتند از جمله صدا و سیما ، در یکی از جلسات از خبرنگاران دعوت شده بود به آنجا بیایند تا در خصوص نحوه فعالیت ستاد به آنها توضیحاتی داده شود . من هم از طرف تلویزیون به آن جلسه رفتم ، ریاست ستاد بعهده آقای مختار کلانتری بود که همزمان فرمانده کمیته های انقلاب اسلامی هم بود . ایشان فرد محترمی بود و اعتقاد داشت برای ریشه کردن مواد مخدر باید به جای استفاده ازاسلحه و زور، بیشتر به کارهای فرهنگی وتبلیغاتی پرداخت . وقتی متوجه حضور من به عنوان کارگردان هشدار پلیس در آنجا شد، خواست که با هم یک نشست خصوصی داشته باشیم ، در آن جلسه اقای کلانتری از من خواستند که برنامه ای شبیه هشدار پلیس برای ستاد وکمیته بسازم، ولی توضیح دادم که اگرمن توانستم هشدار پلیس را بسازم، بخاطر این بوده که شهربانی دوربین ومقداری امکانات نور و صدا داشته و همین باعث شده تا نیازی به امکانات محدود تلویزیون نداشته باشیم و مشابه اینکار برای ستاد و کمیته که فاقد هرگونه امکاناتی است. تقریبا غیر ممکن خواهد بود. آنهم با نیروی اداری صدا و سیما که همگی کارمند هستند و اکثرا فاقد انگیزه های هنری لازم . آقای کلانتری گفت هزینه خرید چنین امکاناتی چقدر می شود ؟ گفتم علاوه برهزینه مالی، مشکل اینجاست ورود این امکانات به کشور فقط در انحصار تلویزون و ارشاد است و آنها هم اجازه ورود چنین امکاناتی را نمی دهند. ایشان گفتند شخصا تلاش می کند تا مجوز و دستورات لازم را از طریق نخست وزیری بگیرد و از من خواست که آن را دنبال کنم و همزمان برآورد قیمت کرده و سفارش خرید آن را بدهم. من هم به اتفاق آقای محمود دینی که آن زمان مسئول روابط عمومی اداره مبارزه با مواد مخدر بود و قرار شد کارها در آنجا تولید شود به دنبال تهیه و سفارش وسایل رفتیم .
در واقع کلید ساخت برنامه های خارج از سازمان در آنجا و در آن زمان خورد. دریک فاصله دو ماهه توانستیم دوربین را به همراه یک میکروفن مینی گان وارد کشور کنیم و با تهیه یک سه پایه ساچلر و چهار تا چراغ هشتصد و یک سافلایت اولین کار داستانی خودمان را که یک فیلم داستانی بلند بود، به نام آئینه عبرت جلوی دوربین بردیم و با پخش آن از تلویزیون قرار شد آئینه عبرت با داستانهای مختلف ادامه پیدا کند و حتی یک مستند هم تحت همین نام توسط آقای تقی سلحشور ساخته شد که مستند خوبی بود و ارتباط خوبی هم با بیننده برقرار کرد.
تقریبا هر چند ماه یک مجموعه کوتاه چند قسمتی را در قالب آئینه عبرت روی آنتن میفرستادیم؛ زندگی تلخ ، وسوسه شیطانی ، دوران تباهی ، خواستگار ، سودای تلخ و برگ ریزان که آخرین مجموعه از آئینه غبرت بود و بلندترین آن هم بود که با آن من به کل پرونده آئینه عبرت را برای همیشه بستم. تماشاگر چون که استقبال خوبی از آن کار داشت، درست به همین دلیل اعتقاد داشتم که باید پرونده آن بسته شود و به همین خاطر در برگ ریزان، سکانس مرگ آتقی را هم به آن اضافه کردم که البته خیلی ها از جمله تلویزیون و خود آقای گلپایگانی با آن مخالف بودند، ولی من به آنها گفتم که با مرگ آتقی آئینه عبرت برای همیشه در ذهن تماشاگر باقی خواهد ماند و خوشبختانه همینطور هم شد.
در واقع ناجی هنر ازآن تاریخ به بعد بوجود آمد؛ یعنی چند سال بعد ازادغام کمیته و شهربانی و با تعدادی از همان بچه های نیرو که با هشدار پلیس و آئینه عبرت کار خود را شروع کرده بودند.
درباره کارهای پلیسی اخیر باید بگویم متاسفانه من هیچکدام از کارها را ندیده‌ام ولی مطمئن هستم که این مجموعه ها چه موفق بوده و چه نباشند در هر صورت باعث رشد و شکوفایی کارهای پلیسی خواهند شد. به هرحال ژانر پلیسی در کشور ما هنوز نوپاست و نیاز به حمایت و آزمون و خطا دارد.
فکر میکنم ناجی هنر در حمایت از این آثار موفق عمل کرده، چون اگر ناجی هنر به وجود نیامده بود، ساخت کارهای پلیسی نظم مشخص و سیاست لازم را پیدا نمی کرد. وجود ناجی هنر باعث شده تا یک کانال مشخص بین تلویزیون و صداو سیما وجود داشته باشد و همین باعث شده تا حرکتها هدر نرفته و به بیراه کشیده نشود.
نوشته «آئینه عبرت» چطور خلق شد؟! اولین بار در ایران فیلم – دانلود فیلم سینمایی، انیمیشن، مستند دوبله ،سریال مناسب خانواده ایرانی با لینک مستقیم پدیدار شد.
