مرکز فیلم ایران فیلم – سال 2015؛ سال سلطه هوش مصنوعی بر هالیوود

مرکز فیلم ایران فیلم – سال 2015؛ سال سلطه هوش مصنوعی بر هالیوود

به گزارش ایران فیلم به نقل از سینما خبر ، سال ۲۰۱۵ برای هالیوود، سال سلطه ی هوش مصنوعی است و تا انتهای آن، شاهد حضور روبات های هوشمند قدیمی (مثل R2-D2 و C-3PO در «جنگ های ستاره ای») و جدید (مانند «اولتران» در «انتقام جویان» و روبات فیلم «سابقا ماشین») در فیلم های آمریکایی بودیم و خواهیم بود. روبات هایی هوشمند و دارای احساس، که برخی از تهدیدهای انسانی و فرا- انسانی را روی پرده ی بزرگ سینماها به تصویر می کشند، اما این هیاهو رگه ای از حقیقت هم در خودش دارد: روبات های واقعی «می توانند» خطرناک باشند. هرچند همچنان راه درازی تا ظهور واقعی چنین خطری وجود دارد.

در این گزارش نگاهی داریم به برخی از مهم ترین فیلم های علمی- تخیلی چند سال اخیر با درون مایه هوش مصنوعی و ظهور روبات های هوشمند. هرچند ممکن است نمونه های فراوان دیگری از جمله Oblivion, Robot & Frank, Wall-E و مجموعه ماتریکس هم هرکدام برای خود می توانند جای بحث داشته باشند. اما بیشتر در این فیلم ها تصاویری متفاوت و جدید از تعریف هوش مصنوعی آینده نمایش می دهند. هوشی که گاهی شیطان است و گاهی پینوکیویی که تنها آرزویش انسان شدن به دست فرشته مهربان است.

«سابقا ماشین» یکی از جالب ترین برداشت ها از  آینده هوش مصنوعی است

هوش مصنوعی هنرمند طناز

سابقا ماشین یا ExMachina از آن فیلم هایی است که هر طرفدار پروپاقرص فیلم های علمی- تخیلی دوست دارد به تماشای آن بنشیند و بعد از دیدنش، دنبال ته و توی ماجرا برود. فیلم را آلکس کارلند کارگردانی کرده. کارگردانی که پیش از این با فیلم های «طلوع» و «۲۸ روز بعد»، خودش را به عنوان یک کارگردان سینمای علمی- تخیلی مطرح کرده بود. سابقا ماشین، برداشتی از داستان فرانکنشتاین در روزگار مدرن است که در آن بار دیگر آزمایشگاه های فوق پیشرفته، دانش مندان دیوانه و یک هوش مصنوعی دردسرآفرین را می بینیم. تماشای فیلم هیجان خوبی هم دارد، اما درنهایت بیش از آن که بخواهد به کنش های هیجان انگیز پای بند باشد، پای بند به ایده ها و مسائل علمی بوده است.

داستان فیلم درباره یک جوان کدنویس کامپیوتر به نام «کالب» (با بازی «دومنال گلیسون») است که به آزمایشگاه تحقیقاتی دورافتاده رئیسش «ناتان» (با بازی اسکار «ایزاک») فراخوانده می شود. ناتان نابغه ای است که یک شرکت عظیم تکنولوژی را بنا نهاده که کارش بی شباهت به گوگل نیست. کالب در این آزمایشگاه با «ایوا» (یک هوش مصنوعی فوق پیشرفته که روی بدنی شبیه انسان کار گذاشته شده) آشنا می شود. ایوا موجود خوبی به نظر می رسد، در حالی که ناتان ظاهرا شخصیتی ناپایدار دارد و خیلی زود همه چیز درهم و برهم و پیچیده می شود.

آزمایش تورینگ

در همان ابتدای فیلم، کالب مامور می شود تا آزمایش تورینگ را روی ایوا به کار بگیرد تا معلوم شود او واقعا هوش مصنوعی هست یا نه. ناتان می گوید اگر ایوا هوش مصنوعی باشد، این مساله گام بسیار بلندی در تاریخ تکامل انسان به شمار می آید. کالب جواب می دهد: «اگر تو یک ماشین هوشمند و خودآگاه ساخته باشی، این دیگر تاریخ انسان نیست؛ تاریخ ایزدان است.»

آنچه در این فیلم از آن به عنوان «آزمایش تورینگ» نام برده می شود، در دنیای واقعی هم وجود دارد و اساس آن را پینشهاد ریاضی دانی به نام «آلن تورینگ» تشکیل می دهد که در سال ۱۹۵۰ ارائه شد. ایده اصلی در این آزمایش این است که اگر کامپیوتری بتواند به زبان عادی، به گونه ای ارتباط برقرار کند که نتوان آن را از یک انسان تشخیص داد، آن گاه ماشین، هوشمند تلقی می شود.

ناتان می گوید به کالب، در مقام یک ناظر خارجی، نیاز دارد تا این آزمایش را انجام دهد، اما چون کالب از ابتدا می داند که ایوا یک ماشین است، کل داستان بی معنی به نظر می رسد، ولی عجله نکنید؛ شگفتی ها در راهند.

آیا هوش مصنوعی می تواند اثری هنری بیافریند؟

هم چنان که کالب بیشتر و بیشتر با ایوا آشنا می شود، می فهمد که توانایی های او بیش از برقراری یک گفت و گوی قانع کننده عادی است. یکی از این توانایی ها، نقاشی کردن است. با جلوتر رفتن داستان، متوجه می شویم ایوا قادر است نقاشی هایی با تکنیک نقطه نقطه بکشد. اما نکته عجیبی درباره نقاشی های او وجود دارد. ایوا در این مورد می گوید: «من هر روز نقاشی می کشم، اما نمی دانم این نقاشی ها درباره چیست.»

آیا کامپیوترها و هوش مصنوعی ها، در دنیای واقعی هم می توانند اثر هنری خلق کنند؟ مانند بسیاری چیزهای دیگر، در این مورد هم بستگی دارد اصطلاح «هنر» را چگونه تعریف کنیم. در دنیای واقعی، آزمایشگاهی به نام Metacreation Lab وجود دارد که روی ایده هنر تولیدی یا خلاقیت مصنوعی کار می کند. در این آزمایشگاه، هنرمندان و دانشمندان تلاش می کنند توانایی های مرتبط با خلاقیت را در ماشین ها ایجاد کنند.

برخی سیستم های هوش مصنوعی برای نوشتن موسیقی، طراحی رقص و نیز نقاشی کردن برنامه ریزی شده اند. از دهه ۱۹۶۰ به این سو، بعضی موزه ها نمایشگاه هایی از آثار هنری کامپیوتری برگزار کرده اند، اما درباره این که آیا این آثار واقعا در زمره آثار هنری قرار می گیرند یا نه، عقاید گوناگونی وجود دارد.

آیا هوش مصنوعی می تواند شوخی کند؟

در یکی دیگر از بخش های کلیدی فیلم، ناتان و کالب می بینند که ایوا جنبه های ظریف تری از رفتار انسانی را به نمایش می گذارد. رفتارهایی از قبیل شوخی کردن و خواندن زبان بدن. ایوا با تحلیل سرنخ های دیداری و حالات چهره مخاطب، می تواند دروغ های او را تشخیص دهد. فناوری مشابهی در یک موسسه تحقیقاتی در آلمان (به نام «Fraunhofer ISS Institute») شکل گرفته است. در این مرکز، یک سیستم کامپیوتری می تواند زبان بدن و حالت های چهره را بخواند و وضعیت عاطفی فرد را مشخص کند.

این فناوری تصاویر را از یک دوربین ویدئویی دریافت و آن ها را با یک الگوریتم اختصاصی تحلیل می کند. حتی اپلیکیشنی بر پایه این فناوری برای «گوگل گلس» طراحی شده است.
در مورد شوخی کردن هم شاید شگفت انگیز باشد که بگوییم گروه های تحقیقاتی زیادی روی این موضوع کار می کنند. توانایی ساختن و بیان یک شوخی، به عنوان نوعی جام مقدس هوش مصنوعی درنظر گرفته می شود، چرا که این توانایی نیازمند ترکیب پیچیده ای از تفکر و آگاهی است.

آیا روباتی هست که بتواند برقصد؟

تمرکز اصلی تحقیقات ناتان روی ذهن ایواست، اما سخت افزار این روبات نیز نکات جالبی دارد. سازندگان فیلم با به کارگیری طراحی هنری هوشمندانه و جلوه های کامپیوتری، روبات جدید و جذابی برای آرشیو فیلم ها و داستان های علی- تخیلی ساخته اند. بدن شفاف ایوا، اجازه می دهد ستون فقرات و سیم کشی های داخلی او دیده شود. افزون بر این، حرکات او به ظرافت حرکات یک بالرین است (عجیب نیست که بازیگر نقش این روبات، آموزش باله دیده).

اما آیا روبات ها در دنیای واقعی نیز می توانند چنین حرکاتی انجام دهند؟ پاسخ این سوال مثبت است، اما تا باله روبات ها راه زیادی در پیش داریم. در سال های اخیر، تلاش های زیادی در این راستا انجام شده و بعضی روبات ها واقعا می توانند حرکات موزون را تقلید کنند، اما حفظ تعادل و زیبایی حرکات برای یک روبات، کار بسیار بسیار دشواری است.

آیا هوش مصنوعی، مغزی شبیه مغز انسان دارد؟

ناتان در آزمایشگاه خود، پردازنده هوش مصنوعی اش را به کالب نشان می دهد؛ یک جسم آبی رنگ و سوسوزن که نمای گلی آن شباهت زیادی به مغز انسان دارد. در طول فیلم، معلوم می شود ناتان نابغه ای است که کمپانی اش را براساس برنامه ای که در ۱۳ سالگی نوشته، بنا نهاده. کالب در وصف او می گوید: «اگر کدنویسی را بفهمید، کاری که او کرده، شبیه کار موتزارت است.»

آیا در دنیای واقعی و پژوهش های مرتبط با هوش مصنوعی، روبات ها واقعا مغز دارند؟ پاسخ کوتاه و صریح به این سوال ،منفی است. مغز ایوا چیزی است کاملا متعلق به قلمروی داستان های علمی- تخیلی. پژوهشگران حوزه هوش مصنوعی بیشتر دنبال آن اند تا کارکرد مغز انسان را شبیه سازی کنند، نه شکل آن را.

اما دانشمندان علوم عصبی و مهندسان، موفق شده اند شبکه های عصبی مصنوعی ای بسازند که می تواند اطلاعات را مطابق مدل های بیولوژیک جا به جا کنند. پروژه «مغز آبی» (یا Blue Brain) در سوییس، یکی از همین پروژه های بلندپروازانه است. در هر حال، این حقیقت که مغز آبی رنگ ایوا واقعی نیست، نباید شما را از دیدن فیلم منصرف کند. بدون شک سابقا ماشین هم جذابیت های علمی و هم جذابیت های فیلم های تخیلی را دارد.

نوشته سال ۲۰۱۵؛ سال سلطه هوش مصنوعی بر هالیوود اولین بار در ایران فیلم – دانلود فیلم سینمایی، انیمیشن، مستند دوبله ،سریال مناسب خانواده ایرانی با لینک مستقیم پدیدار شد.