شورای پروانه ساخت به فکر سینما و سینمایی ها نیست!
شورای پروانه ساخت به فکر سینما و سینمایی ها نیست!
به گزارش ایران فیلم مالیات بر ارزش افزوده(VAT)(VAlueaddedtax) نوعی مالیات بر مصرف است. یعنی مالیاتی که در ازای مصرف برخی کالاها و خدمات از مصرف کننده گرفته می شود و چون این مالیات از مجموع قیمت تمام شده و ارزش افزوده کالا و خدمات اخذ می شود و روی قیمت تمام شده کشیده می شود نام مالیات بر ارزش افزوده به آن داده اند.
لایحه مالیات بر ارزش افزوده در خرداد ۱۳۸۷ به تایید نهایی شورای نگهبان رسید و به عنوان قانون ابلاغ شد. بنا به اختیارات مفاد ماده ۱۸ قانون مالیات بر ارزش افزوده و به موجب بند ۱۲ فراخوان مرحله چهارم مالیات بر ارزش افزوده، صاحبان سینماها و پردیس‌های سینمایی به عنوان مودی مالیاتی محسوب می‌شوند. بنابراین ملزم به دریافت این مبلغ از استفاده کنندگان خدمات شان و پرداخت آن به اداره دارایی هستند. ۹ درصدی که بنا بر اعلام کارشناسان اقتصادی و سینماداران در قیمت بلیط مستتر است و بناست از مصرف کننده خدمات (در اینجا تماشاگر فیلم) دریافت شود.
مساله دیگری که مدت هاست انجمن سینماداران را ناچار به نامه نگاری با شهرداری و شورای شهر تهران نموده، پرداخت عوارض ۵ درصدی از فیلم هاست. عوارضی که به گفته سعیدی پور مدیر سینما آزادی مدتی است گرفته نمی شود اما علی سرتیپی، غلامرضا فرجی و چند تن دیگر از دست اندرکاران (خصوصی و دولتی) بر پرداخت این مبلغ از سوی سینماها تأکید دارند. رضا سعیدی پور، علی سرتیپی، غلامرضا فرجی، حبیب اسماعیلی و حسین کشاری از پخش کنندگان و سینماداران، مسعود جعفری جوزانی، غلامرضا موسوی و محمدرضا شرف الدین از تهیه کنندگانی هستند که در این قسمت از گزارش با بانی فیلم گفت و گو کرده اند.
۵ درصد عوارض شهرداری را چند سال است پرداخت نمی کنیم
رضا سعیدی پور، مدیر مجموعه سینمایی آزادی که مجموعه ای متعلق به حوزه هنری و شهرداری است، در این باره تصریح می‌کند: «پرداخت مالیات بر ارزش افزوده بر عهده خریداران بلیط است. وی ادامه می دهد: «صاحب فیلم مبلغی را در این خصوص پرداخت نمی کند و پرداخت این مالیات بر عهده خریدار بلیط است. یعنی افزایش بلیطی که همه ساله توسط وزارت ارشاد مصوب می شود در قیمت تمام شده بلیط لحاظ شده و سینمادار قبل از تقسیم سود حاصله با دفتر پخش، به اداره دارایی واریز می‌کند.»
طبق اظهارات رئیس انجمن سینماداران، محمد قاصد اشرفی، علاوه بر ارائه ۹ درصد ارزش افزوده به سازمان امور مالیاتی، بحث پرداخت ۵ درصد سهم عوارض شهرداری به شهرداری ها نیز مطرح است. سعیدی پور در این زمینه معتقد است: «بین اداره دارایی و شهرداری هنوز این اختلاف حل نشده اما ما به عنوان فروشنده بلیط مبلغی را به شهرداری پرداخت نکرده و در نتیجه از صاحب فیلم نیز کسر نمی کنیم. این مبلغ ( ۵ درصد عوارض شهرداری) دو، سه سالی می‌شود که از سینمادار اخذ نمی شود و تنها ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده از قیمت بلیط کسر و به حساب اداره دارایی واریز می‌شود.»
پیش از این حسین بنی‌صفار، رئیس امور مالیاتی شهر تهران عنوان کرده بود، سال گذشته از محل درآمدهای مالیات ارزش افزوده بیش از ۳ هزار میلیارد تومان عوارض به شهرداری‌ها پرداخت شده است.
سعیدی پور اظهار می‌کند: « مبلغ ۵ درصدی که بابت عوارض شهرداری سال های گذشته از صاحب فیلم کسر شده بود، وقتی به شهرداری پرداخت نکردیم عینا به صاحبان فیلم عودت داده ایم. در حال حاضر قیمت بلیط به هر مبلغی که به فروش برسد، وزارت ارشاد ۹ درصد مالیات فوق را در آن دیده و به ما ابلاغ کرده است. »
وی در خصوص تاثیر سینماهای بزرگتر و سینماهای کم فروش نیز اذعان می‌کند: «۹ درصد همان ۹ درصد است چه مقدار فروش ۱۰۰ هزار تومان باشد و چه ۱۰ میلیون تومان فرقی نمی کند و یک درصد یکسان از خریدار بلیط در همه سینماها اخذ می‌شود.»
۹ درصدهایی که منطقی است دوباره به سینما برگردد
به گفته علی سرتیپی افزایش قیمت بلیطی که توسط دولت صورت می گیرد با احتساب مالیات بر ارزش افزوده است. او توضیح می دهد: «اکنون بیشترین ضرر متوجه سینماداران و تهیه کنندگان است. با توجه به شرایط فعلی این مالیات ظلمی است بر سینمای ضعیف ایران. حتی در کشور آلمان با تمام قوانین سفت و سختش که مالیات بر ارزش افزوده ای حدود ۲۱ درصد برای کالاها و خدمات محاسبه می شود هیچ مبلغی بابت ارزش افزوده از سینمادار و تهیه کننده فیلم گرفته نمی شود. اما در اینجا سینما را به راحتی در کنار محصولات لوکس و صنعت های پربازده ناچار به پرداخت مالیات بر ارزش افزوده کرده اند.»
سرتیپی با بیان اینکه این اتفاق بی انصافی است، ادامه می دهد: «مگر در طول سال چند فیلم به سوددهی می رسند و یا گردش مالی سینما چه مقدار است که این مبلغ هم از آن کسر شود.»
مدیر عامل شرکت فیلمیران در جواب این پرسش که مگر این ۹ درصد از مصرف کننده گرفته نمی شود؟ می گوید: « این مالیات در قیمت بلیط فیلم که در سینماهای مختلف ممکن است متفاوت باشد، گنجانده شده است. مثلا بلیط را ۷۶۵۰ تومان که نمی فروشیم؛ بلکه از همان ۷ هزار تومان ۹ درصد کسر و به دارایی واریز می شود.»
سرتیپی می پرسد؛ «بلیطی که سال گذشته ۶۵۰۰ بوده و امسال ۷ هزار تومان شده چگونه در آن ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده لحاظ شده است؟ مگر چند درصد با توجه به تورم و سایر مسائل به قیمت بلیط افزوده شده است؟ مساله بعدی این است؛ فرض کنید قیمت بلیط هم گران شد، چه مشکلی از سینما حل می شود؟ به جز اینکه مخاطب کمتر شود. حداقل این ۹ درصد دوباره به سینما تزریق شود. من معتقدم دریافت این پول (مالیات بر ارزش افزوده) اصلا حق سینما نیست.»
سرتیپی ازپرداخت ۵ درصد عوارض شهرداری توسط غالب سینماها سخن می گوید: «سینمادار این مبلغ را پرداخت و در نهایت ۵۰ درصد آن را از صورت حساب تهیه کننده کسر می کند. شاید تعداد محدودی عوارض شهرداری را نپردازند اما غالب سینماها ناچار به پرداخت ۵ درصد عوارض شهرداری هستند. »
او در تبیین این مساله که با توجه به اینکه ۳ درصد از ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده سهم شهرداری حساب شده است، پرداخت ۵ درصد دیگر به نام عوارض شهرداری چه توجیهی دارد؟ پاسخ می دهد: « متاسفانه کسی در سینما پیگیر این قضایا نیست. علاوه بر این سینمادار ناچار به پرداخت ۳ درصد مالیات تکلیفی است. در این صورت است که مالیات بر درآمد کسر می شود تازه اگر از هفت خوان موجود گذشته باشید.»
سرتیپی عدم پرداخت ۵ درصد عوارض شهرداری توسط یک مجموعه سینمایی که توسط مدیر آن اعلام شده بود را به دولتی بودن آن سینما مرتبط دانست. او در پایان یادآور می شود: «همه می دانند که سینما درآمدی ندارد بنابراین به جای دعواهای گروهی باید روی حل این مشکلات تمرکز شود. چرا سینمای ایران با این وضعیت اسفناک مالی وادار به پرداخت مالیات بر ارزش افزوده است؟ این سوالی است که پاسخی برای آن وجود ندارد.»
۵ درصد عوارض شهرداری همچنان پرداخت می شود
اما غلامرضا فرجی، مدیر پخش و بازاریابی سازمان توسعه سینمایی سوره متعلق به حوزه هنری و سخنگوی شورای صنفی نمایش اینگونه اظهار نظر می کند: « ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده به صورت مشترک از سینمادار و صاحب فیلم کم می شود.» او در پاسخ به این پرسش که آیا پرداخت مالیات بر ارزش افزوده در سینما بر عهده مصرف کننده خدمات است یا صاحب کالا، می افزاید: «در بخشنامه وزارت ارشاد چون این درصد در قیمت نهایی بلیط گنجانده شده و از مخاطب گرفته شده است؛ موظیم این مقدار را از فروش نهایی فیلم کسر کنیم. اینجا تعریف نداریم که پرداخت این مبلغ بر عهده صاحب فیلم و یا سینمادار است.»
فرجی تاکید می کند: «علاوه بر این ۹ درصد، ۵ درصد عوارض شهرداری هم از مبلغ نهایی فروش کسر و بین سالن دار و صاحب فیلم تقسیم می شود. در پرداخت این مبلغ بین شهرداری و سازمان امور مالیاتی اختلاف است. انجمن سینماداران به شهردار تهران، دکتر قالیباف و شورای شهر؛ دکتر چمران نامه نگاری کرده اما تا کنون پاسخ مثبتی دریافت نشده است.»
فرجی درباره پاسخ برخی از مجموعه های سینمایی دولتی پیرامون عدم پرداخت ۵ درصد عوارض شهرداری، می گوید: «خیر اکنون همه مجموعه های سینمایی چه دولتی و چه خصوصی ملزم به پرداخت این درصد هستند.»
حذف مالیات بر ارزش افزوده در بهبود ساختار اقتصادی سینمای ایران مؤثر است
حبیب اسماعیلی مدیر دفتر پخش مولود فیلم نیز اشاره می‌کند: « سینمادار از فروش نهایی یک فیلم ۹ درصد کسر کرده و به حساب اداره مالیات واریز می‌کند و با احتساب ۵ درصد عوارض شهرداری، مبلغ نهایی بین سینمادار و تهیه کننده تقسیم می شوند.»
وی در پاسخ به اینکه هستند صاحبان سینماهایی که اظهار کرده اند سال هاست ۵ درصد شهرداری را پرداخت نمی کنند، می گوید: «برخی سینماهای دولتی ممکن است از این ۵ درصد به نوعی معاف باشند اما سینماهای زیادی نیز هنوز این مبلغ را پرداخت می‌کنند.»
اما اساساً بحثی که مطرح است اینکه تهیه‌کنندگان و سینماداران معتقدند این سیستم با توجه به شرایط موجود سینما باعث کم شدن مخاطب و وارد شدن آسیب به سینمای بی بنیه ایران خواهد شد. اسماعیلی در این خصوص معتقد است: «پرداخت مالیات بر ارزش افزوده هر چند توسط مصرف کننده صورت می گیرد اما در بلندمدت بر استقبال از تماشای فیلم های سینمایی و نتیجتا ساختار سینما تأثیرگذار است.»
اسماعیلی می گوید: «وقتی به شرایط نه چندان مناسب سینما واقفیم و باید ریزش مخاطبان سینما را علاج کنیم، این عامل می تواند مورد توجه سیاستگذاران قرار گیرد. همانگونه که وقتی بلیط سینما نیم بها می‌شود از استقبال مردمی خوبی مواجه می شود، می توان نتیجه گرفت که قیمت بلیط تأثیر زیادی بر کشاندن مخاطب به سالن های سینما دارد.»
مدیر دفتر پخش رسانه مولود در ادامه اظهار می‌کند: « درخواست ما این است که به نفع فرهنگ و هنر مملکت این مالیات بر ارزش افزوده گرفته نشود. در بلیط سینما تفکیکی در این خصوص لحاظ نشده و مثلاً مشخص نیست از افزایش هزار تومانی بهای بلیط چه مقدار حاصل تورم است و چقدر به استناد ارزش افزوده اضافه شده است. همان طور که مالیات اهالی فرهنگ بخشوده شده پیشنهاد ما این است که ارزش افزوده نیز از مخاطب گرفته نشود، زیرا تأثیر آن بر بدنه سینما غیرقابل انکار است.»
او در ادامه تأکید می‌کند: « از تهیه کننده ۵ درصد عوارض شهرداری، حق طبع بلیط و … کسر می‌شود، ۹ درصد نیز مالیات بر ارزش افزوده که جمعا حدود ۱۵ درصد از مبلغ نهایی فروش فیلم کم می‌شود. اگر این پول گرفته نشود در حالت کلی به نفع تهیه کننده و سینمای ایران است.»
کجای ۴ هزار تومان بلیط سینما مالیات بر ارزش افزوده را بگنجانیم؟
سینما سپیده در حال حاضر زیر نظر موسسسه بهمن سبز متعلق به حوزه هنری مشغول فعالیت است. حسین کشاری، مدیر این سینما می گوید: « برخی سینماها از ابتدای تصویب شدن قیمت بلیط توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، ۵۰۰ تومان به این مبلغ اضافه کردند تا هزینه مالیات بر ارزش افزوده جبران شود.» او می گوید این مساله در مورد سینماهای حوزه هنری متفاوت است. این سینما مبلغ نهایی فروش روزانه را به موسسه بهمن سبز اعلام می کند و کسر مالیات بر ارزش افزوده، کم کردن ۵ درصد عوارض شهرداری و یا تقسیم این مقدار بین سینمادار و صاحب فیلم در این موسسه صورت می گیرد.
کشاری سینما سپیده را به عنوان یک سینمای فرهنگی و دانشجویی متفاوت از سایر سینماها ذکر می کند: « قیمت بلیط در این سینما ۴ هزار تومان است. سپیده پاتوق دانشجویان است بنابراین زیاد شدن قیمت بلیط را اعمال نکردیم. این ۹ درصد مالیات را نیز از قیمت بلیط کسر نمی کنیم، بلکه در محاسبات مالی این مقدار به اضافه ۵ درصد عوارض شهرداری لحاظ می شود که به احتمال زیاد بین سینمادار و صاحب فیلم تقسیم می شود.»
از سینمای متضرر ایران چه مالیات بر ارزش افزوده ای می گیرید؟
مسعود جعفری جوزانی، تهیه کننده و مدیر دفتر پخش و تولید جوزان فیلم، هم درباره این موضوع معتقد است: «دولت نه تنها از سینمای ایران حمایتی نمی کند بلکه ۹ درصد مالیات ارزش افزوده و ۵ درصد هم سهم شهرداری را از فروش نهایی فیلم کسر می‌کند؛ به سخن دیگر ۱۴ درصد عواید فروش هر فیلم به حساب دولت واریز می‌شود.»
به گفته جعفری جوزانی سینمای متضرری که بسیار عنوان شده است از مالیات معاف است، چگونه کسر این ۱۴ درصد را توجیه می کند؟ او می گوید: «سفره سینما کاملاً خالی است و همین اندک موجودی آن را نیز دولت برمی دارد.»
جعفری جوزانی به حدود ۸۰ فیلمی که طی یک سال ساخته می‌شود اشاره می‌کند و می گوید: « از این تعداد حتی ۵ فیلم به سود ابتدایی نمی رسند. سینما نه تنها ارزش افزوده ای ندارد، بلکه ارزش زیان دارد!»
کارگردان «ایران برگر» ۹ درصد ارزش افزوده مستتر در بهای بلیط را یک بازی کلامی عنوان می‌کند و می افزاید: « کل سینمای ایران از نظر اقتصادی ورشکست مطلق است. حداکثر ۵، ۶ فیلم سالانه می توانند به سرمایه اولیه خود برسند، ۴ یا ۵ فیلم هم اگر صرفه اقتصادی داشته باشند به میزان نصف سود بانکی سرمایه صرف شده است؛ سرمایه ای که حداقل یک سال و نیم خواب دارد تا فیلم به اکران برسد.»
جوزانی توضیح می دهد: «آخرین فیلم من «ایران برگر» در نوروز اکران شده است. اکنون که ۸ ماه از آن می گذرد هنوز نتوانسته ایم پول مان را از بسیاری از سینماها دریافت کنیم. ارزش افزوده یک مفهوم اقتصادی دارد که معنای آن با خود واژه می آید اما این مفهوم با حال و روز فعلی سینمای ما مناسبتی ندارد. سؤال من این است شهرداری چه خدمتی ارائه می دهد که باید ۵ درصد عوارض دریافت کند؟»
او ادامه می دهد: «حتی اگر این ۹ درصد از تماشاگر هم کم شود باز جای سؤال دارد. تعداد انگشت شمار مصرف کننده سینمایی با این سیاست کمتر هم خواهد شد. در کلیت سینما که ضررده است و در بهترین حالت سرمایه اولیه را هم به سختی به صاحب فیلم بازمی گرداند وضع این قوانین چه معنایی می تواند داشته باشد؟ در چنین شرایطی چرا دولت باید ۱۴ درصد از فروش نهایی را کسر کند. به وزارت ارشاد هم در این زمینه اعتراض کرده ایم، اما تا کنون نتیجه ای نگرفته ایم.»
جعفری جوزانی واژه «بخشودگی» مالیات بر ارزش افزوده را نادرست می داند و می گوید: «چرایی گرفتن این مبلغ جای سؤال دارد آن هم در صنعت متضرری مثل سینمای ایران. ۵۰ متاسفانه درصد کل سرمایه گذاری در سینمای ایران هم جبران نمی شود. اینکه تهیه کننده ای ۵ فیلم می سازد و باز هم به کمک دولت و بانک ها و … سراغ ساخت ششمین فیلم می رود در حالی که می داند قرار است مجدداً به سرمایه اولیه اش نرسد؛ جای بحث دارد و به نظر من روشی است برای حذف تهیه کننده های واقعی.»
او در پایان یادآور می‌شود: «از ساخته شدن اولین فیلم سینمایی در ایران ۸۵ سال می گذرد. طی این مدت هیچ دولتی نیامده که سینما را به عنوان یک «صنعت» به رسمیت بشناسد. هر تولید جمعی یک صنعت است. سینما هم از این قانون مستثنی نیست. سندی که به عنوان مالکیت فیلم هم به ما ارائه می‌شود سندیت قانونی ندارد. این مشکلات اساسی سینما است که نیاز به دسته بندی و بررسی جدی دارد. به نظرم با قرار نهادن مالیات بر ارزش افزوده بر فیلم های سینمایی، در مسیر تعطیلی سینما راه خوبی را در پیش گرفته اند.»
قانون مالیات بر ارزش افزوده برای همه سینماها یکی است
«قاعده سازمان امور مالیاتی در خصوص مالیات بر ارزش افزوده این است که مصرف کننده نهایی ملزم به پرداخت آن است.» غلامرضا موسوی تهیه کننده سینما، ضمن بیان این مطلب اضافه می‌کند: «بنابراین این مبلغ باید روی قیمت بلیط کشیده شود اما چون این مقدار همیشه عدد رندی نیست و در ایران هم معمولاً از پول نقد برای پرداخت هزینه بلیط استفاده می‌شود و کارت اعتباری کمتر مورد استفاده قرار می گیرد، صاحب سینما این مبلغ را در قیمت بلیط منظور می‌کند. یا اساساً دریافت نمی کند و در حقیقت بخشی از بهای بلیط می‌شود که به جای پرداخت توسط مصرف کننده، تهیه کننده و سینمادار آن را می پردازند. هر چند در این زمینه قاعدتاً سینماداران بهتر می توانند پاسخگو باشند.»
موسوی معتقد است: «معتقدم نرخ مصوب بلیط هر چه باشد، ۹ درصد اضافه بر آن برای مالیات بر ارزش افزوده دریافت می گردد، اگر غیر آن باشد نیز من از آن مطلع نیستم، اما هر چه باشد از قیمت بلیط کسر می‌شود و اجرای آن به طور قانونی بر عهده سینماداران است. قانون نیز در اجرا برای سینماهای پربازده و کم بازده یکی است.»
از فیلم ها بر اساس میزان فروش شان مالیات بر ارزش افزوده گرفته شود
محمدرضا شرف الدین، تهیه کننده، معتقد است: « پرداخت این ۹ درصد بر عهده خریدار بلیط است. بنابراین به صاحب فیلم ضرری وارد نشده و سینمادار آن را پرداخت می کند. این به آن معنی نیست که من این کار را تایید کنم بلکه معتقدم باید از مخاطب حمایت شود. وقتی بلیط گران می شود در حقیقت داریم عده ای را از سینمای ضعیف امروزمان حذف می کنیم. باید توجه داشت به هر حال این مبلغ هم برای بسیاری از خانوارها قابل توجه است.»
او می گوید: « تصور می کنم این عوارض مصوبه دهه ۳۰ را دارد. در ایام گذشته پشت بلیط ها طرحی مبنی بر پرداخت عوارض شهرداری ممهور می شد. این ۵ درصد از فروش کم می شود که سینمادار و صاحب فیلم باید آن را تامین کنند.»
شرف الدین در خصوص بازگشت دوباره این ۹ درصد به سینما می افزاید: «اصل پرداخت مالیات بر ارزش افزوده در نظام های اقتصادی سراسر جهان پذیرفته شده است. اما در برخی موارد دولت ها به پرداخت سوبسید به برخی کالاها و خدمات پرداخته یعنی درصد مزبور را از آن خدمات و کالاها دریافت نمی کنند یا پس از گرفتن این مبلغ دوباره در چرخه ای به آن کالا یا خدمات بازمی گردانند.»
تهیه کننده « بالای شهر پایین شهر» معتقد است: «به نظرم بهتر است مالیات بر ارزش افزوده در خصوص فیلم های پرفروش لحاظ شود. مثل تعیین سقف و کف اکران. سقفی را برای فروش فیلم در نظر بگیرند و در صورت بالاتر رفتن از این سقف مالیات فوق را لحاظ کنند. این عادلانه تر است. ولی نه هر فیلمی، فیلمی که در تامین هزینه های تولیدش مانده کم کردن عوارض از آن به چه معنی است؟»
به گفته شرف الدین امروزه سالن سینما و فیلم رابطه ای تنگاتنگ با هم دارند و حمایت از هر قسمت سینما، در رشد سایر بخش ها تاثیرگذار است. او بیان می کند: «باید حمایت ها و عوارض تعریف داشته باشند. مثلا در نظر گرفتن سهم سلامت در مالیات بر ارزش افزوده کار پسندیده ای است اما آن هم باید چارچوب داشته باشد. حتی عوارض دریافتی از یک ماشین گران قیمت چون پورشه با عوارض یک پژو متفاوت است. در این مسیر می توان رِنج های مختلفی برای فیلم ها تعیین کرد و بر حسب آن مالیات و عوارض دریافت شود. در این صورت در روزهای ابتدایی اکران هیچ فیلمی ناچار به پرداخت مالیات و عوارض نیست و در ادامه بر اساس فروشش این مبلغ را پرداخت می کند.».
نوشته شورای پروانه ساخت به فکر سینما و سینمایی ها نیست! اولین بار در سایت ایران فیلم – مرجع دانلود و اخبار سینما پدیدار شد.
